Ticaret Ahlâkı

Yüce Rabbimiz Kur'an-ı Kerimde: "Ölçü ve tartıda hile yapanlara yazıklar olsun. Onlar, insanlardan bir şey aldıklarında tam ölçüp tartarlar. Kendileri başkalarına vermek için ölçtüklerinde ise eksik tartarlar. Onlar, büyük bir gün için diriltileceklerini hiç mi düşünmezler? O gün insanlar, Âlemlerin Rabbinin huzurunda hazır beklerler." (Mutaffifîn, 83/1-6) buyurmuştur.

Yüce dinimiz İslam, bizlere alışveriş ve ticaret ahlakı öğretmiştir. Bu ahlakın başında dürüstlük vardır. Yalan ve aldatmaktan kaçınmak vardır. Zira doğru ve dürüst davranmak, mümin olmanın bir gereğidir. Erdemli bir kişi olarak yaşamanın şartıdır. Kaldı ki, sadece alışverişte değil; mümin, hayatın her alanında samimiyeti kuşanması gereken kişidir.

Yüce Rabbimizin "Emrolunduğun gibi dosdoğru ol" (Hûd, 11/112) emri, müminin söz, tutum ve davranışlarının kaynağıdır. Peygamberimiz (s.a.s)'in "Bizi aldatan bizden değildir" (Müslim, Îmân, 164) uyarısı, müminin insanlarla olan ilişkilerinde vazgeçilmez bir ilkedir.

Allah Resûlü (s.a.s): "Dürüst ve güvenilir tüccar, peygamberler, dosdoğru kimseler ve şehitlerle beraberdir."(Tirmizî, Büyû', 4) buyurmuştur. Bu hadisten de anlaşılacağı üzere alışverişte, ticarette açık sözlü, şeffaf olmak önemli ahlaki bir esastır. Nitekim Sahabeden biri, alışverişle ilgili zihnini meşgul eden bazı hususları danışmak üzere Peygamberimiz (s.a.s)'in yanına gelir. Allah Resûlü, onu dikkatlice dinledikten sonra kendisine şu nasihatte bulunur: "Bir şey satın almak istediğin zaman, verebileceğin fiyatı söyle! Bir şey satmak istediğin zaman da, yüksek fiyat değil, onun piyasadaki değerini söyle!" (İbn Mâce, Ticâret, 29)

Peygamberimiz (s.a.s), "Kusurlu bir malı, kusurunu açıklamadan satması Müslümana helâl değildir."( bn Mâce, Ticâret, 45) hadisiyle bizleri uyarmıştır. Çünkü malın kusurunu gizlemek, alışverişin bereketini, insanların birbirine olan güvenini yok eder. Satıcı, her ne kadar kâr etmiş gibi gözükse de onun kârı hüsrandır. Bunun bilincinde olan bir mümin, kâr ve kazanç elde etmek için her yolu mubah göremez. Bir başkasının kaybı ve zararı üzerinden kazanç ve kâr devşiremez. Bilir ki bir başkasını aldatması aslında bizzat kendisini aldatmasıdır. Bu sebep ile Müslüman ticaretinde her daim doğruyu söylemeli, hilekârlıktan uzak durmalıdır.

VAV RADYO